Łuszczyca – choroba nie tylko skóry. Ale jak sobie radzić z łuszczycą? Czym ona jest? Podział na rodzaje łuszczycy.
Łuszczyca jest chorobą zapalną mediowaną przez układ immunologiczny, przewlekłą i nawracającą. Główne jej objawy kojarzone są ze zmianami skórnymi, jednak u osób ze stwierdzoną tą jednostką chorobową podkreśla się możliwość współwystępowania innych, których przebieg może wynikać z obecności łuszczycy lub być konsekwencją jej występowania.
Dotyczy do 3% populacji światowej, przy czym najczęściej występuje wśród rasy białej. W samej Polsce mieszka milion osób na co dzień borykających się z tą ciężką przypadłością, a razem z atopowym zapaleniem skóry (AZS) łuszczyca jest najczęstszym schorzeniem dermatologicznym.
Łuszczyca może pojawić się w każdym wieku, jednak jak pokazują dane statyczne najczęściej diagnozowana jest między 20, a 40 rokiem życia. Pozostałe 20% przypada na 60 rok życia.
…
Jak sobie radzić z łuszczycą?
Patogeneza
Patogeneza choroby nie jest do końca poznana. Czynnikami mającymi wpływ na rozwój choroby są czynniki genetyczne, środowiskowe, immunologiczne, hormonalne.
Pewne jest, że ryzyko wystąpienia łuszczycy jest większe u osoby, która spokrewniona jest z osobą chorą. Dziecko, którego jeden rodzic jest chory ma 30% większe ryzyko zachorowania. W przypadku obojga chorujących rodziców to ryzyko wzrasta do 80%. Jednak trzeba tu zaznaczyć, że na to jak jesteśmy wyposażeni genetycznie nie mamy wpływu. Nawet posiadanie obojga chorujących rodziców nie przesądza o wystąpieniu choroby i u Ciebie. Może tak być, ale nie musi. Są też inne czynniki, których obecność będzie czynnikiem wywołującym stan chorobowy.
Wpływ czynników środowiskowych
Różne czynniki środowiskowe mogą stymulować wystąpienie choroby lub nasilać jej przebieg. Tak dzieje się w przypadku niektórych leków: beta-blokerów, interferonu-beta (INF-B), niesteroidowych leków przeciwzapalnych itd. Leki przeciwmalaryczne, sole litu zaostrzają i podtrzymują aktywność zmian chorobowych. Nieodpowiednia dieta i styl życia, liczne nałogi (alkohol i palenie tytoniu) również wpływają niekorzystnie.
Czynniki infekcyjne jak wskazują badania również należy brać pod uwagę. Dużą rolę przypisuje się paciorkowcom (np. te wywołujące infekcje gardła, anginę), czy bakteriom Streptococcus pyogenes.
Jak wyżej zaznaczyłam również czynniki hormonalne odrywają dużą rolę, odchylenia w obrębie ilości np. kortyzolu, testosteronu, estrogenów. To po części też tłumaczy dlaczego stresory znacząco nasilają objawy już występującej choroby, może ją również wywoływać u osób narażonych na permanentny stres.
Łuszczyca – objawy skórne
Łuszczyca najczęściej daje objawy skórne, ale nie jest to regułą. Jeśli już się pojawiają zmiany, to najczęściej mają postać grudek pokrytych srebrzystą łuską, przy czym pojedyncze zmiany określane są wykwitami pierwotnymi. Mogą one zlewać się w większe skupiska, wtedy określa je się wykwitami wtórnymi dając obraz blaszek.
Choroba może również manifestować się krostkami pojedynczymi lub skupiskami krostek zlewającymi się w większe zmiany.
Objaw świecy stearynowej
Bardzo charakterystycznym objawem w przypadku zmian łuszczycowych jest tzw. objaw świecy stearynowej. Po zdrapaniu łuski powierzchnia zmiany się błyszczy, jakby była powleczona stearyną.
Częstą zmianą skórną u pacjentów z łuszczycą jest również objaw Auspitza. Objawia się kropelkowymi krwawieniami z uszkodzonych naczyń brodawek skórnych, co jest związane z przerostem warstwy rogowej naskórka i wydłużeniem również brodawek skórnych.
Objaw Koebnera
Najczęstszym objawem jest objaw Koebnera i jego występowanie mówi o aktywnej chorobie, nie występuje w okresie remisji. W miejscach zadrapań lub innych uszkodzeń naskórka pojawiają się po 6-12 dniach charakterystyczne zmiany łuskowate.
Lokalizacja zmian dotyczy najczęściej skóry głowy (80%), łokci (78%), kolan (57%), okolic lędźwiowych (48%) czy dłoni i stóp (12%). Ilość zmian i stopień ich rozległości jest jednym z czynników, które brane są pod uwagę przez lekarza do określenia typu łuszczycy i stopnia jej zaawansowania.
Patogeneza objawów skórnych w łuszczycy
Wiemy już jak wyglądają zmiany skórne, teraz omówmy sobie jak to się dzieje, że skóra u osób chorych może mieć taki, a nie inny wygląd.
Jak sobie radzić z łuszczycą?
Po pierwsze w wyniku stanu zapalnego objętość naskórka jest od 4 do 6 razy większa niż normalnie. Powstawanie i różnicowanie korneocytów (tj. komórek wchodzących w skład warstwy rogowej) jest zaburzone i przyspieszone dając efekt łusek i zgrubień. Komórki te w wyniku szybszego namnażania nie różnicują się prawidłowo, nie tracą jądra i dlatego łuski u osób chorych mają charakterystyczny srebrzysty kolor. U osób zdrowych czas przejścia korneocytów z warstwy podstawnej do rogowej zachodzi przez 28 dni u pacjentów z łuszczycą- 3-4 dni.
Podział łuszczycy
Łuszczyca jest chorobą o wielu twarzach, u każdego pacjenta przebieg i zmiany mogą być inne, w związku z czym istnieją podziały systematyzujące jej rodzaje.
Wyróżnia się:
- łuszczycę zwykłą
– plackowatą (występuje u 80-90% pacjentów),
– drobnogrudkową (związana z infekcjami, często pojawia się po anginie czy innych infekcjach górnych dróg oddechowych),
– odwróconą, która bardzo często mylona jest podczas diagnozy z grzybicą
- krostkowa
– dłoniowo-podeszwowa (nazwa związana z lokalizacją zmian),
– uogólniona (najcięższa, często wymaga hospitalizacji).
Diagnostyka. Jak sobie radzić z łuszczycą?
Tak jak pisałam wyżej diagnostyką zajmuje się wykwalifikowany lekarz. Jeśli obserwujesz zmiany, które niepokoją należy udać się do specjalisty, który pokieruje całym postępowaniem.
Nie każda zmiana zwłaszcza w obrębie skóry głowy musi być łuszczycą. Może to być również atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, łupież, liszaj, osutki polekowe, grzybica itd. Dlatego tak ważne jest odpowiednie dobranie diagnostyki, ponieważ postępowanie w każdym wymienionym przypadku jest inne. Badanie za pomocą dermatoskopu czy pobrania wycinków do badań histopatologicznych najczęściej nie daje wątpliwości i pozwala potwierdzić lub wykluczyć obecność łuszczycy.
Na co powinno się zwrócić uwagę?
Sam wywiad rodzinny, lokalizacja i przebieg zmian dostarczają wielu cennych informacji. Bardzo ważne jest obserwowanie paznokci, ponieważ również jest to czynnik nakierowujący diagnostę.
U pacjentów z łuszczycą często zmiany chorobowe występują też w tym miejscu. Stwierdzenie ich obecności jest ważna również z tego względu, że jest to jeden z czynników predykcyjnych występowania zmian chorobowych w obrębie stawów (tzw. łuszczycowe zapalenie stawów – ŁZS). ŁZS występuje u 6 do 12% chorych z łuszczycą, a zmiany skórne i paznokciowe w 70% przypadków poprzedzają wystąpienie ŁZS.
Tak jak już wyżej podkreśliłam – niestety w parze z łuszczycą bardzo często idzie łuszczycowe zapalenie stawów. Z racji tego, że choroba ta jest zaliczana do grupy chorób autoimmunologicznych jej obecność zwiększa również ryzyko wystąpienia innych chorób związanych z dysfunkcjami układu immunologicznego. Są to np. choroby Hashimoto, chorób zapalnych jelit (Choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).
Co jeszcze? Jak sobie radzić z łuszczycą?
Poza tym u pacjentów cierpiących na łuszczycę znacznie częściej niż w populacji ogólnej występują inne choroby narządów wewnętrznych. Wymienione wyżej, ale również otyłość, dyslipidemia, cukrzyca typu I i II, zespól metaboliczny, choroba niedokrwienna serca, schorzenia psychiatryczne. Niestety najczęściej jedna jednostka chorobowa pociąga za sobą obecność drugiej.
Każde zaburzenie gospodarki węglowodanowej powoduje zmiany lipidowe, bardzo łatwo wtedy o rozwój nadciśnienia, chorób wątroby, cukrzycy, całego zespołu metabolicznego. Wszystkie wymienione przypadłości, w tym również otyłość, łączy stan zapalny. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o swoją ogólną kondycje i zdrowie. Choroby o podłożu zapalnym również mogą być czynnikiem wyzwalającym rozwój łuszczycy.
Pamiętaj!
Dlatego w tym miejscu jeszcze raz chciałam zachęcić Cię do wykonywania okresowych badań kontrolnych. Ich analiza dostarcza wielu cennych informacji na temat Twojego zdrowia. Jak wykazałam wyżej – będąc w grupie ryzyka może Ciebie to ustrzec nawet przed rozwojem łuszczycy.
Cześć! Jestem współautorką tego bloga i bardzo się cieszę, że tu jesteś!
Kim jestem?
Szczęśliwą mamą. Miłośniczką Toskanii. Blogerką z przyjemności, z zamiłowania. Pasjonatką zdrowego stylu życia, szeroko rozumianej – naturalnej pielęgnacji całego ciała. Kobietą dbającą o własne słowa, myśli i duszę. Żyjącą zgodnie z zasadą – „Wszystko do nas wraca”.
Zdrowy styl życia to moim zdaniem nie tylko zdrowa dieta (choć ma kluczowe znaczenie), aktywność fizyczna (też joga), odpoczynek, medytacja, odpowiednia ilość snu, zażywanie suplementów, ale również codzienne nawyki, które bardzo decydującą o jakości naszego życia.
Zdrowy styl życia to też pielęgnacja i stosowanie dobrych, naturalnych kosmetyków. A także codzienne dążenie do stawania się lepszą wersją samego siebie.
Zapraszam do komentowania i zadawania pytań.
Zostaw ślad po sobie 🙂
