Laktoferyna to białko o właściwościach antybakteryjnych. Występuje m.in. w siarze, czyli pierwszych porcjach mleka matki. Ale jakie laktoferyna działanie ma na noworodka?
Dzięki niej noworodek dostaje nie tylko moc składników odżywczych, ale również ochronę przeciwbakteryjną. Ale nie tylko dzieci mogą korzystać z jej dobrodziejstw. Białko występuje także w zwykłym mleku krowim.
Laktoferyna co to jest?
Białko = laktoferyna (inaczej laktoferryna lub laktotransferyna) jest bioaktywnym składnikiem, endogennym białkiem globularnym z grupy transferyn, które wykazuje właściwości antybakteryjne. Po raz pierwszy odkryto ją w mleku, a dokładniej – w białku w nim występującym.
W składzie laktoferyny izolowanej z mleka odnaleziono żelazo. Potwierdziły to badania przeprowadzone w 1960 roku. Kolejnym naukowcom udało się dowieść, że laktoferyna nie występuje tylko w mleku i dzieli się na dwie różne formy: holo-laktoferynę (z żelazem) oraz apo-laktoferynę (bez żelaza).
Okazało się, że białko produkowane jest przez komórki nabłonka, który wyściela gruczoły wydzielnicze i znajdziemy je w mleku z piersi matki, pocie, ślinie, łzach, wydzielinie z pochwy oraz w nasieniu.
To jednak w mleku matki, a dokładnie w siarze, znajduje się najwięcej laktoferyny. Białko jest elementem wzmacniającym układ immunologiczny malucha. To dzięki laktoferynie dziecko nabiera odporności wrodzonej.
Laktoferyna chelatuje, czyli przyłącza do siebie wolne jony żelaza. Dzięki temu wolno krążące jony nie są dostępne dla szkodliwych drobnoustrojów. Zjawisko to wykorzystywane jest np. w sprayach do nosa i tabletkach do ssania o działaniu przeciwdrobnoustrojowym.
Laktoferyna działanie
Białko wykazuje również właściwości przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne, przeciwpasożytnicze, przeciwzapalne oraz przeciwnowotworowe. Wynika to z faktu, że laktoferyna łączy się ze strukturami powierzchniowymi wirusów, grzybów oraz bakterii. Białko blokuje także miejsce łączenia się patogenu oraz uniemożliwia wniknięcie wirusa do komórki. Hamuje też receptory komórkowe patogenu.
Prościej mówiąc – laktoferyna uniemożliwia rozwijanie się infekcji wirusowych oraz bakteryjnych. Właśnie dlatego białko dodawane jest do antybiotyków. Taka mieszanka działa zdecydowanie skuteczniej. Laktoferynę stosuje się także w produkcji leków na chorobę Alzheimera, AIDS, SM (stwardnienie rozsiane) czy astmę.
Białko wzmacnia odporność. Aktywuje komórki NK (nazywane naturalnymi zabójcami), które znajdują się w układzie immunologicznym. Laktoferyna chroni również przed niedoborami żelaza, a nawet uzupełnia je. Przeciwdziała więc anemii oraz osłabieniu organizmu.
Poziom laktoferyny w organizmie zmienia się w zależności od wieku czy stanu zdrowia. I właśnie dlatego każdy z nas powinien nieustannie przyjmować produkty, które mają to cenne białko w swoim składzie. Jego optymalny poziom wzmacnia organizm oraz działa profilaktycznie w anemii z powodu niedoboru żelaza.
Gdzie znajdziemy laktoferynę?
Najczęściej białko uzyskuje się z serwatki oraz mleka odtłuszczonego. Największe ilości znajdują się w świeżym mleku (może być takie podawane z automatu), najmniejsze – w mleku UHT, czyli poddawanemu pasteryzacji. W mleku krowim znajdziemy do 150 mg/l tego białka.
Laktoferynę stosuje się w produkcji leków na infekcje górnych dróg oddechowych, suplementów żelaza oraz mieszanek dla niemowląt i dzieci. Znajdziemy ją również w fermentowanym nabiale oraz w gumach do żucia.
Produkty z zawartością tego białka w składzie mogą być stosowane praktycznie bez ograniczeń. Białko jest nietoksyczne oraz odporne na działanie soków produkowanych przez żołądek. Niepożądane skutki uboczne nie wystąpiły nawet po przyjęciu dawki 2000 mg/kg masy ciała.
Białko wytwarzane jest również w organizmie, np. w trzustce, gdzie bierze udział w kontrolowaniu mikroflory dwunastnicy. Produkowana w nerkach przyczynia się do obniżenia poziomu wolnego żelaza w moczu. Laktoferyna wykazuje również właściwości przeciwutleniające, dzięki którym chroni organizm przed stanami zapalnymi.
Laktoferyna, jako białko mulifunkcjonalne
Układ odpornościowy zarówno noworodków jak i niemowląt nie jest układem w pełni dojrzałym. W pierwszych miesiącach życia główną rolę w walce z mikroorganizmami odgrywa odporność wrodzona, zwana również nieswoistą.
Laktoferyna jest jednym z najważniejszych zidentyfikowanych białek mleka uczestniczących w reakcjach obrony nieswoistej. Wykazano szereg różnego rodzaju aktywności tego białka, do których można zaliczyć działanie:
- przeciwdrobnoustrojowe,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwgrzybicze,
- przeciwpasożytnicze,
- przeciwwirusowe,
- immunomodulujące,
- przeciwzapalne,
- uszczelnianie bariery jelitowej.
Laktoferyna działanie – uszczelnia barierę jelitową
Niezbędnym warunkiem zapewniającym obronę przed patogenami i zapobiegającym przenikaniu niepożądanych substancji przez ścianę jelita do krwioobiegu jest nienaruszona warstwa komórek nabłonka jelita. Laktoferyna ma kluczową rolę w dojrzewaniu nabłonka jelitowego i zmniejszaniu jego przepuszczalności.
Im wyższe stężenie laktoferyny tym efektywniej następuje różnicowanie się komórek nabłonka jelitowego (zwłaszcza w niedojrzałym jelicie). Dodatkowo wspiera rozwój dobroczynnej mikroflory jelitowej (Bifidobacterium, Lactobacillus).
Laktoferyna działanie u noworodków
Niemowlęta przedwcześnie urodzone, szczególnie te z niską masą urodzeniową (<1500 g), narażone są na występowanie różnych powikłań, tj. później sepsy czy martwiczego zapalenia jelit. Badania kliniczne [2] wskazują, że podanie bydlęcej laktoferyny noworodkom zredukowało częstotliwość występowania późnej sepsy (late-one-sepsis LOS) do 5,9% natomiast w połączeniu z probiotykiem Lactobacillus rhamnosus GG do 4,6% w porównaniu z placebo 17,3%.
Wykazano również [3], że częstość rozpoznania martwiczego zapalenia jelit (necrotising enterocolitis NEC) zmniejszyła się 3,5-krotnie dzięki podawaniu laktoferyny wraz z probiotykiem Lactobacillus rhamnosus GG noworodkom przedwcześnie urodzonym o urodzeniowej masie ciała poniżej 1250 g, w dawce 100 mg/d od pierwszej doby życia aż do 30 dnia (u dzieci ważących 500-750 stosowanie do 45 dni) .
Jednocześnie we wszystkich badaniach potwierdzono bezpieczeństwo takiego postępowania.
Kolejnym istotnym działaniem laktoferyny dla noworodków jest wspomaganie wykorzystania żelaza w organizmie przez zwiększenie wchłaniania tego pierwiastka w jelicie. Laktoferyna wiąże wolne żelazo i poprzez specjalne receptory na błonie jelita wprowadza je do środka komórki. Wchłanianie to odbywa się na całej długości jelita cienkiego, a nie tylko w dwunastnicy jak w przypadku wchłaniania przez transporter DMT -1.
Noworodek urodzony przedwcześnie ma znacznie mniejsze możliwości dostarczenia wystarczającej ilości laktoferyny drogą doustną do jelit, głównie ze względu na niedojrzałość układu pokarmowego. Należy również pamiętać, że zarówno pasteryzacja jak i mrożenie mleka matki zmniejszają znacząco zawartość laktoferyny w pokarmie. Natomiast w mlekach modyfikowanych laktoferyna występuje w niewielkich ilościach, dlatego dieta niemowląt i dzieci karmionych takim mlekiem jest pozbawiona tego składnika.
Laktoferyna działanie u dzieci oraz dorosłych
Laktoferyna ma również wszechstronne działanie w przypadku stosowania jej u dzieci oraz dorosłych, w tym kobiet w ciąży. Wpływa na zwiększenie odporności poprzez aktywacje i mobilizacje komórek odpornościowych oraz korzystnie wpływa na bakterie probiotyczne naturalnie występujące w jelicie. Wspiera walkę organizmu z wirusami poprzez zwiększenie szansy na wykrycie ich poprzez układ odpornościowy.
Stosowanie laktoferyny zwiększa również skuteczność stosowania antybiotykoterapii poprzez uszkadzanie błony komórkowej bakterii oraz tworzonego przez nie biofilmu. Istotnym aspektem stosowania laktoferyny jest również wzrost efektywności leczenia niedoborów żelaza poprzez związanie wolnego żelaza i zwiększenie jego absorpcji w jelicie.
Cześć! Jestem współautorką tego bloga i bardzo się cieszę, że tu jesteś!
Kim jestem?
Szczęśliwą mamą. Miłośniczką Toskanii. Blogerką z przyjemności, z zamiłowania. Pasjonatką zdrowego stylu życia, szeroko rozumianej – naturalnej pielęgnacji całego ciała. Kobietą dbającą o własne słowa, myśli i duszę. Żyjącą zgodnie z zasadą – „Wszystko do nas wraca”.
Zdrowy styl życia to moim zdaniem nie tylko zdrowa dieta (choć ma kluczowe znaczenie), aktywność fizyczna (też joga), odpoczynek, medytacja, odpowiednia ilość snu, zażywanie suplementów, ale również codzienne nawyki, które bardzo decydującą o jakości naszego życia.
Zdrowy styl życia to też pielęgnacja i stosowanie dobrych, naturalnych kosmetyków. A także codzienne dążenie do stawania się lepszą wersją samego siebie.
Zapraszam do komentowania i zadawania pytań.
Zostaw ślad po sobie 🙂
